Chọn tư vấn hàng đầu thế giới tham gia xây đường sắt tốc độ cao
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu chọn đúng, trúng đơn vị tư vấn quốc tế uy tín, có kinh nghiệm và năng lực hàng đầu thế giới tham gia xây đường sắt tốc độ cao Bắc Nam.
Sáng 26/12, chủ trì phiên họp thứ ba Ban Chỉ đạo xây dựng, thực hiện đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nói các đơn vị tư vấn "hàng đầu thế giới" sẽ tham gia từ khâu thiết kế tổng thể đến thẩm định, đánh giá, giám sát, lập quy hoạch, lựa chọn hướng tuyến, xây dựng nội dung các gói thầu, tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư. Các đơn vị tư vấn của Việt Nam có thể tham gia học hỏi, nâng cao năng lực.
Doanh nghiệp Việt Nam cũng sẽ được chọn tham gia cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho dự án nhưng cần có sự tham gia của tư vấn. Tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp Việt Nam tham gia cung cấp sản phẩm, dịch vụ dự án cần được xây dựng chi tiết, trong đó xác định doanh nghiệp Việt làm chủ những khâu nào, nhập những trang thiết bị gì.
Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cần có phương án tái cơ cấu để tham gia vào quá trình xây dựng dự án cũng như tiếp nhận quản lý, khai thác, vận hành sau khi dự án hoàn thành. Việt Nam sẽ học hỏi tiến tới làm chủ quá trình đảm bảo an toàn thông tin, dữ liệu vận hành, khai thác, xử lý sự cố...
Theo Phó thủ tướng, mục tiêu của dự án không chỉ xây được một tuyến đường sắt tốc độ cao mà còn phát triển ngành công nghiệp đường sắt tốc độ cao, đủ năng lực thi công, quản lý, vận hành, khai thác. Vì vậy, kế hoạch thực hiện dự án phải rõ việc, rõ người, rõ bước đi khoa học, bài bản, đồng bộ, toàn diện, không vừa làm vừa chờ.
Kế hoạch thực hiện dự án phải khả thi, linh hoạt để có tuyến đường sắt tốc độ cao từ Bắc tới Nam và "có thể mở rộng hơn". Việt Nam phải làm chủ quá trình phát triển đường sắt, trong đó có các lĩnh vực như thông tin, điều khiển, vận hành, quản lý và hệ sinh thái kinh tế đi cùng.
Ông cũng yêu cầu có tầm nhìn rõ ràng về khuôn khổ pháp lý và cơ chế chính sách, tránh "đẽo cày giữa đường". Trên cơ sở thiết kế kỹ thuật tổng thể, Bộ Giao thông Vận tải xác định chỉ tiêu sử dụng đất, giải phóng mặt bằng, điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để tạo quỹ đất phát triển đô thị, nông thôn theo hướng tuyến giao thông (TOD). Bộ cũng xác định tổng vốn và phương án huy động (ngân sách, trái phiếu, ODA, đất đai) để thực hiện dự án.
Bộ Giáo dục và đào tạo thực hiện đặt hàng của Chính phủ về đào tạo nhân lực dựa vào các trường đại học trong nước, hợp tác quốc tế.
Thứ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy cho biết Bộ đang xây dựng kế hoạch tổng thể triển khai dự án, gồm lựa chọn tư vấn; lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi; đấu thầu gói thầu thi công xây dựng. Dự án sẽ khởi công tháng 12/2027. Bộ cũng đang lấy ý kiến về dự thảo nghị quyết của Chính phủ xác định cụ thể các mốc tiến độ chính của dự án; xây dựng một số chính sách đặc thù.
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đề nghị Bộ Giao thông Vận tải phối hợp tối đa để xác định nhu cầu nhân lực. Sau đó, Bộ sẽ phân bổ cụ thể đến các trường đại học hoặc hợp tác đào tạo quốc tế.
Nhấn mạnh việc lựa chọn tư vấn thiết kế, giám sát, thẩm định rất quan trọng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng đây phải là những tổ chức có kinh nghiệm, năng lực, chuyên môn hàng đầu thế giới.
Chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam được Quốc hội thông qua hôm 30/11. Tuyến đường dài 1.541 km, điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP HCM), đi qua 20 tỉnh thành.
Toàn tuyến được đầu tư mới khổ đôi 1.435 mm, tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục; có 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa; vận chuyển hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết. Dự án được áp dụng hình thức đầu tư công, sơ bộ tổng mức đầu tư 1,713 triệu tỷ đồng (67 tỷ USD) từ nguồn ngân sách trong các kỳ đầu tư công trung hạn và vốn hợp pháp khác.
Quốc hội yêu cầu lập báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025, phấn đấu cơ bản hoàn thành dự án năm 2035.