Người nhập cư rời đi thúc đẩy TP HCM chuyển đổi nhanh chóng

 Việc người nhập cư rời TP HCM đang dẫn đến thiếu hụt nhân lực trong các ngành thâm dụng lao động, nhưng đồng thời thúc đẩy thành phố chuyển đổi mạnh mẽ để thích ứng và thu hút nhân lực mới. Phó Chủ tịch UBND TP HCM, bà Trần Thị Diệu Thúy, chia sẻ nhận định này trong bối cảnh tỷ lệ tăng dân số cơ học ở TP HCM giảm trong hai năm liên tiếp, từ năm 2022 đến năm 2023.

Thực trạng người nhập cư giảm và tác động đến TP HCM

Trong hai năm qua, tỷ lệ tăng dân số cơ học ở TP HCM giảm mạnh. Đặc biệt, năm 2023 ghi nhận mức tăng dân số chỉ 0,68%, thấp hơn tỷ lệ tăng dân số tự nhiên, cho thấy số lượng người nhập cư giảm dần. Bà Thúy cho rằng, người nhập cư là động lực lớn đóng góp cho sự phát triển của thành phố. Tuy nhiên, sau COVID-19, tỷ lệ phát triển dân số cơ học bắt đầu giảm rõ rệt.

Một số yếu tố dẫn đến hiện tượng này bao gồm sự biến động trong thị trường lao động và thay đổi chính sách. Những biến động lớn từ thị trường việc làm khiến nhiều lao động mất việc, đặc biệt là khi sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội đặt họ trước lựa chọn khó khăn. Ngoài ra, chi phí sinh hoạt cao tại TP HCM là một yếu tố khiến một bộ phận người lao động quyết định rời đi. Họ lựa chọn hồi hương khi việc làm và chi phí không còn tương xứng.

Chuyển đổi để thích ứng và tạo lực hút mới

Bà Thúy nhận định rằng sự rời đi của nhóm lao động phổ thông có thể là cơ hội để TP HCM chuyển đổi theo hướng phát triển các ngành công nghệ, kinh tế số, kinh tế xanh, dịch vụ và du lịch. Điều này sẽ tạo ra lực hút mới và cơ hội cho lao động có trình độ cao. Các doanh nghiệp hiện nay cũng đang có xu hướng giữ lại bộ phận nhân lực có tay nghề cao ở TP HCM và chuyển những khâu sản xuất giản đơn ra các địa phương khác.

Mặc dù cơ sở hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục của TP HCM đang đối diện với tình trạng quá tải, nhưng đây không phải là yếu tố quyết định khiến lao động từ bỏ thành phố. Theo bà Thúy, yếu tố chính thu hút người di cư vẫn là cơ hội việc làm và thu nhập ổn định. TP HCM vẫn đáp ứng được nhu cầu này cho phần lớn lao động di cư.

Hướng đi cho doanh nghiệp và lao động

TP HCM khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ hiện đại, giảm bớt sự phụ thuộc vào lao động giản đơn. Các doanh nghiệp cần tính toán lại bài toán nhân lực, nâng cao thu nhập và phúc lợi cho lao động, đồng thời chú trọng đến nhóm lao động trung niên, nữ giới và các lao động có hoàn cảnh khó khăn.

Thành phố cũng đang nỗ lực tạo điều kiện cho các ngành nghề trình độ cao, đồng thời cải thiện cơ sở hạ tầng, trường học, và dịch vụ y tế để nâng cao chất lượng sống cho cả người dân và người di cư.

Chính sách thu hút và giữ chân người lao động

TP HCM không phân biệt người lao động đến từ đâu, luôn dành các chính sách hỗ trợ như bình ổn giá thực phẩm, học phí cho học sinh, hỗ trợ giá điện nước và xây dựng nhà ở xã hội. Thành phố cũng đầu tư vào hệ thống giáo dục, hỗ trợ học sinh, sinh viên từ các tỉnh thành, tạo điều kiện để họ học tập và làm việc lâu dài.

TP HCM hướng đến mục tiêu tăng trưởng 8% mỗi năm từ nay đến năm 2030, cần lực lượng lao động từ 6-7 triệu người. Vì vậy, thành phố đặt mục tiêu giữ chân lao động nhập cư và nâng cao chất lượng sống để họ chọn gắn bó lâu dài.